Olijfolie polyfenolen & de gezondheid van hart- en bloedvaten (1/3)

Hoe polyfenolen in extra vierge olijfolie de gezondheid van je hart- en bloedvaten beschermen, onderbouwd met wetenschappelijk bewijs

De gezondheid van hart- en bloedvaten verwijst naar hoe goed je hart en bloedvaten (samen)werken om je lichaam draaiende te houden. Wanneer dit systeem gezond is, pompt je hart efficiënt bloed rond en blijven je (slag)aders soepel en vrij van verstoppingen. Wanneer dit systeem beschadigd raakt, kan dit leiden tot hart- en vaatziekten. Denk daarbij aan hartaanvallen, beroertes en TIA’s, ook wel ‘mini-beroertes’ genoemd. Deze ziekten zijn ernstig en levensveranderend.

Het aantal gevallen van hart- en vaatziekten stijgt snel in de westerse wereld. In Nederland is het aantal beroertes in de afgelopen 10 jaar met maar liefst 50% gestegen onder mensen jonger dan 50 jaar!

Het goede nieuws is dat tot wel 80% van de beroertes kan worden voorkomen door een gezonde leefstijl. Eén van de belangrijkste onderdelen van leefstijl is voeding. Daarom raden neurologen (hersenspecialisten) en cardiologen (hartspecialisten) het Mediterrane dieet aan. Dit dieet wordt sterk in verband gebracht met een lager risico op hart- en vaatziekten. Olijfolie vormt het hart van dit dieet en levert zo’n 70% van alle vetten. Wat veel mensen echter niet weten: het zijn niet de vetten, maar zde polyfenolen in de olijfolie die het verschil maken. Deze natuurlijke stoffen, afkomstig van de olijfboom, hebben krachtige ontstekingsremmende en antioxidatieve eigenschappen. De meeste olijfoliën bevatten echter onvoldoende polyfenolen om de gezondheid van je hart- en bloedvaten daadwerkelijk te beschermen. Daarom heb je extra vierge olijfolie nodig die rijk is aan deze beschermende stoffen.

Wil je beter begrijpen wat polyfenolen zijn en waar ze vandaan komen? Lees dan dit artikel.

In de komende blogs leer je meer over de 5 manieren waarop polyfenolen in extra vierge olijfolie de gezondheid van je hart-en bloedvaten beschermen. De inhoud is grotendeels gebaseerd op het rapport 'The truth behind olive oil: scientific evidence on the health benefits of polyphenol-rich extra virgin olive oil’, geschreven door Wageningen University & Research (WUR) in 2025, in opdracht van de Olive Oil Club. Dit rapport bevat een uitgebreide literatuurstudie naar de ontstekingsremmende, hartbeschermende, neuroprotectieve, antimicrobiële en antidiabetische effecten van olijfolie polyfenolen. Om ervoor te zorgen dat alleen betrouwbare informatie is opgenomen in dit rapport, zijn uitsluitend studies meegenomen die peer-reviewed zijn, meta-analyses of systematische reviews betreffen, tussen 2010 en 2025 zijn gepubliceerd, en gebruikmaakten van gerandomiseerde gecontroleerde proeven, cohortstudies en/of dierstudies specifiek over olijfolie polyfenolen.

Dit is de eerste van de 5 manieren waarop polyfenolen in extra vierge olijfolie de gezondheid van je hart-en bloedvaten beschermen:

1. Polyfenolen beschermen cholesterol tegen oxidatie

Even simpel uitgelegd: niet alle cholesterol is slecht. Je lichaam heeft cholesterol nodig om cellen te bouwen, hormonen te produceren en de spijsvertering en aanmaak van vitamine D te ondersteunen. Er zijn 2 hoofdtypen cholesterol: LDL (low-density lipoprotein) en HDL (high-density lipoprotein). HDL wordt gezien als ‘goed’ cholesterol, terwijl LDL wordt gezien als ‘slecht’ cholesterol. LDL wordt schadelijk wanneer het oxideert; dit is een soort ontstekingsreactie in je bloedvaten. Hierdoor gaat LDL aan de binnenkant van je (slag)aders kleven, net als kauwgom in een waterleiding. Dit proces heet atherosclerose. Na verloop van tijd verhardt de ‘kauwgom’ en vernauwt die je (slag)aders. Dit maakt het moeilijker voor het bloed om er doorheen te stromen en dit verhoogt het risico op een hartaanval of beroerte.

Wetenschappelijke studies laten keer op keer zien dat olijfolie polyfenolen LDL-oxidatie en atherosclerose verminderen (Perrone et al., 2019; Fitó et al., 2000; Castañer et al., 2012; Covas et al., 2006; Hernáez et al., 2015; Sarapis et al., 2022; Castañer et al., 2011). De volgende onderzoeken zijn enkele voorbeelden die bevestigen dat olijfoliepolyfenolen LDL-oxidatie verlagen:

• In de EUROLIVE-studie van Hernáez et al. (2015) kregen deelnemers gedurende 3 weken ofwel olijfolie (met polyfenolen) of geraffineerde olijfolie (zonder polyfenolen), aangevuld met een vergelijkbaar dieet. Alleen de groep die olijfolie met polyfenolen consumeerde, had minder geoxideerd LDL in hun bloed.

• In het onderzoek van Sarapis et al. (2022) gebruikten 50 gezonde volwassenen ofwel een olijfolie met hoog polyfenolgehalte of een olijfolie met een laag gehalte. De hoog-polyfenolgroep had veel lagere niveaus van geoxideerd LDL in hun bloed.

• In het onderzoek van Castañer et al. (2011) onder 200 gezonde deelnemers werd duidelijk dat hoe meer olijfolie polyfenolen zij binnenkregen, hoe beter hun immuunsysteem werd in het opsporen en opruimen van geoxideerd LDL.

Twee grote reviews van meer dan 30 wetenschappelijke studies komen tot dezelfde conclusie: olijfolie rijk aan polyfenolen vermindert sterk het gehalte aan geoxideerd LDL (Derakhshandeh-Rishehri et al., 2023; George et al., 2019).

Het is dus wetenschappelijk bewezen dat olijfoliepolyfenolen LDL-oxidatie verminderen en zo je bloedvaten beschermen tegen verstopping. Om dit effect te bereiken, moet je, volgens de Europese voedselveiligheidsautoriteit (EFSA), minimaal 5 mg hydroxytyrosol (een specifieke olijfolie polyfenol) per dag binnenkrijgen. Dat kan alleen met extra vierge olijfolie die >250 mg/kg hydroxytyrosol bevat.

Alle olijfoliën van de Olive Oil Club bevatten meer hydroxytyrosol dan deze minimale hoeveelheid van de EFSA!

[De volgende blogs duiken in de andere 4 manieren zien waarop polyfenolen in extra vierge olijfolie de gezondheid van je hart-en bloedvaten beschermen.]